- Katılım
- 14 Nisan 2019
- Mesajlar
- 4
- Elmaslar
- 4
- Puanlar
- 0
Bilim insanları 10 Nisan 2019 tarihinde, tarihin ilk kara delik fotoğrafını yayınladı. Bu fotoğraf, insanlığın uzay teknolojilerindeki ufkunu bir sonraki seviyeye taşıdı. Peki fotoğraf değil de fotoğrafı çekilen kara delik hakkında neler biliyoruz?
Bir kara delik fotoğraflamak için 20 yıldan bu yana emek sar eden ekibin arasında, Türk astronom Feryal Özel de bulunuyor. Kendisi yaptığı ilk bilimsel araştırmadan bu yana, kara delikleri görüntülemek üzerine çalışmalar yürütüyor. Özel, yayınlanan ilk karadelik fotoğrafını hayatının en önemli dönüm noktalarından birisi olarak tanımlıyor.
Feryal Özel dışında, sayısız isim bize merakın bir sınırı olmadığını kanıtladı. Meğer insanoğlu, 53 milyon ışık yılı uzaklğını miyop olarak görüyormuş. Bu kadar bozuk bir görüşe sahip olmamıza rağmen bilimsel veriler her zaman daha çok şey sunuyor.
Powehi Hakkında Bilgiler
1. Powehi, Güneş’ten 6,5 milyar kat daha ağır
https://www.*/images/editor/default/0001/98/214433451b4f8952c4ac73f87ff6b2b0b6a1a8b2.jpeg
Oldukça küçük bir alana sıkışan bit yoğunluktan söz ediyoruz.
2. Bu cisim aynı zamanda Samanyolu’nun merkezindeki kara delikten 1000 kat daha büyük
https://www.*/images/editor/default/0001/98/d45fede1db93d4b5682c68a9ccfc13be8395440c.jpeg
3. Hemen aşağıdaki görsel üzerinde temsili olarak Güneş, Plüton'un yörüngesi ve Dünya'ya en uzak aracımız Voyager-1'in konumu kıyaslanıyor
https://www.*/images/editor/default/0001/98/afdc7b0fde97080ff0817bd9e012c154933e07d5.jpeg
Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır olan bir cisme göre, kara delik çok ufak değil mi? Zaten işin ince detayı da burada. Kütle ile hacim aynı şey değildir. M87 kara deliği o kadar yoğun ki Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır olan gövdesinin hacmi çok çok düşük.
4. M87 kara deliği, kendi çevresinde saatte 3,5 milyon kilometre hızla dönüyor
Ateş renginde gördüğümüz o bulanık ışık, aslında kara deliğin etrafında dönen sıcak gaz kütlesi. Kütlenin dönüş hızı ise neredeyse ışık hızıyla aynı!
Üstelik o kütle sürekli olarak kara deliğin içerisine giriyor, kara deliğin çevresindeki malzemeler sürekli onu besliyor.
5. Diskin yoğun bölgesine arka arkaya 5 adet Güneş Sistemi sığabiliyor
https://www.*/images/editor/default/0001/98/b7d38b737945bffcc5e52787665513b86eb8c957.jpeg
Ortadaki siyah küreye olay ufku deniyor. Ardındaki, yani “tekillik” adını verdiğimiz ortamda neler gerçekleştiğini bilmiyoruz.
6. Einstein, kara deliklerin dairesel yapıda olduğunu kağıt üzerinde göstermişti, kendisinin hesaplamalarını 1 asır sonra kanıtlamaya ancak yaklaşabildik
https://www.*/images/editor/default/0001/98/0e5e613e860dbd90b2072ba44f0c8f9733b2260a.jpeg
7. Aşağıda Hubble Uzay Teleskobu’nun çektiği bir Messier 87 fotoğrafı var. O bulutsu çıkıntı, merkezden neredeyse ışık hızında fışkırarak 5000 ışık yılı uzunluğa erişiyor. Kilometre cinsinden ifade edecek olursak, bulutsu çıkıntı yaklaşık 47 katrilyon kilometre uzunluğunda
https://www.*/images/editor/default/0001/98/3c8be4b2c068c020eded5de7be8538ffabadbf8c.jpeg
Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan 7 yıllık bir çalışma sonucunda bu bilgiye ulaşıldığını belirtmekte yarar var.
Eğer ışık hızıyla seyahat edebilseydik, o kara deliğe ulaşmamız 53 milyon yıl sürerdi
https://www.*/images/editor/default/0001/98/16fd3718c5e0eb622457a15b4055a3f3c4b4a784.jpeg
Tarihin İlk Kara Delik Fotoğrafını Görmemizi Sağlayan Bilim İnsanı: Katie Bouman
https://cdn.*/media/cache/content_detail_v2/article/66531/kara-deliklere-dair-anlayisimizi-sonsuza-kadar-degistiren-kadin-katie-bouman-1554964637.jpeg
Tarihte ilk defa gerçek bir kara delik fotoğrafını görmemizi sağlayan Event Horizon Teleskobu’nun arkasındaki isim: Katie Bouman.
Kara delikler evrenin en büyük gizemleri arasında yer alıyor ve şimdiye kadar gördüğümüz kara delik görsellerinin aksine tahminleri değil gerçek bilgileri gösteriyor. Bu tarihi an, uzay bilimlerinde yeni bir dönemin ve yeni çalışmaların ufku olacak.
Bu tarihi anın arkasında pek çok bilim insanının emeği olsa da bilim insanı Katie Bouman’ın özel bir yeri var. Farklı teleskopların kullanıldığı projede kullanılan algoritmayı yazan araştırmacı, gezegenimizin çeşitli noktalarındaki sekiz radyo teleskobunu kullanarak kara deliğin keşfinde önemli rol oynadı.
Kara delik fotoğrafı yayınlandığından beri sosyal medyada yapılan Sauron’un Gözü şakaları ve Albert Einstein’in teorilerini destekleyip desteklemediği tartışmaları devam ediyor. Bu arada insanlar genç kadın araştırmacıyı da göz ardı etmiyorlar.
Katie Bouman, MIT’den mezun oldu. Daha öğrenciyken bile bilgisayar programları yazan genç araştırmacı, hem görüntüyü oluşturan ekibe destek verdi hem de görüntünün doğruluğunu teyit eden ekibi yönetti.
Fotoğrafı çekilen kara deliğe ‘Powehi’ ismi verildi
Geçen hafta ilk kez fotoğraflanan kara delik, Hawaii’deki bir dil profesörü tarafından isimlendirildi.
Sekiz farklı radyo teleskoptan alınan verilerin kullanılmasıyla oluşturulan kara delik fotoğrafı, geçen çarşamba günü yayınlanmıştı.
AP’nin haberine göre Hawaii-Hilo Üniversitesi’nden profesör Larry Kimura, kozmik nesneyi ‘Powehi’ olarak adlandırdı. Gökbilimciler, sekiz teleskobun ikisinin Hawaii’de bulunmuş olması nedeniyle bu ismin kara deliğe verilmesini kabul etti.
Powehi ‘süslü dipsiz karanlık oluşum’ veya ‘sonsuz oluşumun süslü karanlık kaynağı’ anlamına geliyor. ‘Po’, ‘sonsuz yaratılıştaki derin karanlık kaynak’, ‘wehi’ ise ‘süslenmiş-bezenmiş’ anlamına geliyor. Powehi kelimesi, 18’inci yüzyıla tarihlenen ‘Hawaii yaratılış ilahisi’ Kumulipo’da geçiyor.
Bir kara delik fotoğraflamak için 20 yıldan bu yana emek sar eden ekibin arasında, Türk astronom Feryal Özel de bulunuyor. Kendisi yaptığı ilk bilimsel araştırmadan bu yana, kara delikleri görüntülemek üzerine çalışmalar yürütüyor. Özel, yayınlanan ilk karadelik fotoğrafını hayatının en önemli dönüm noktalarından birisi olarak tanımlıyor.
Feryal Özel dışında, sayısız isim bize merakın bir sınırı olmadığını kanıtladı. Meğer insanoğlu, 53 milyon ışık yılı uzaklğını miyop olarak görüyormuş. Bu kadar bozuk bir görüşe sahip olmamıza rağmen bilimsel veriler her zaman daha çok şey sunuyor.
Powehi Hakkında Bilgiler
1. Powehi, Güneş’ten 6,5 milyar kat daha ağır
https://www.*/images/editor/default/0001/98/214433451b4f8952c4ac73f87ff6b2b0b6a1a8b2.jpeg
Oldukça küçük bir alana sıkışan bit yoğunluktan söz ediyoruz.
2. Bu cisim aynı zamanda Samanyolu’nun merkezindeki kara delikten 1000 kat daha büyük
https://www.*/images/editor/default/0001/98/d45fede1db93d4b5682c68a9ccfc13be8395440c.jpeg
3. Hemen aşağıdaki görsel üzerinde temsili olarak Güneş, Plüton'un yörüngesi ve Dünya'ya en uzak aracımız Voyager-1'in konumu kıyaslanıyor
https://www.*/images/editor/default/0001/98/afdc7b0fde97080ff0817bd9e012c154933e07d5.jpeg
Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır olan bir cisme göre, kara delik çok ufak değil mi? Zaten işin ince detayı da burada. Kütle ile hacim aynı şey değildir. M87 kara deliği o kadar yoğun ki Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır olan gövdesinin hacmi çok çok düşük.
4. M87 kara deliği, kendi çevresinde saatte 3,5 milyon kilometre hızla dönüyor
Ateş renginde gördüğümüz o bulanık ışık, aslında kara deliğin etrafında dönen sıcak gaz kütlesi. Kütlenin dönüş hızı ise neredeyse ışık hızıyla aynı!
Üstelik o kütle sürekli olarak kara deliğin içerisine giriyor, kara deliğin çevresindeki malzemeler sürekli onu besliyor.
5. Diskin yoğun bölgesine arka arkaya 5 adet Güneş Sistemi sığabiliyor
https://www.*/images/editor/default/0001/98/b7d38b737945bffcc5e52787665513b86eb8c957.jpeg
Ortadaki siyah küreye olay ufku deniyor. Ardındaki, yani “tekillik” adını verdiğimiz ortamda neler gerçekleştiğini bilmiyoruz.
6. Einstein, kara deliklerin dairesel yapıda olduğunu kağıt üzerinde göstermişti, kendisinin hesaplamalarını 1 asır sonra kanıtlamaya ancak yaklaşabildik
https://www.*/images/editor/default/0001/98/0e5e613e860dbd90b2072ba44f0c8f9733b2260a.jpeg
7. Aşağıda Hubble Uzay Teleskobu’nun çektiği bir Messier 87 fotoğrafı var. O bulutsu çıkıntı, merkezden neredeyse ışık hızında fışkırarak 5000 ışık yılı uzunluğa erişiyor. Kilometre cinsinden ifade edecek olursak, bulutsu çıkıntı yaklaşık 47 katrilyon kilometre uzunluğunda
https://www.*/images/editor/default/0001/98/3c8be4b2c068c020eded5de7be8538ffabadbf8c.jpeg
Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan 7 yıllık bir çalışma sonucunda bu bilgiye ulaşıldığını belirtmekte yarar var.
Eğer ışık hızıyla seyahat edebilseydik, o kara deliğe ulaşmamız 53 milyon yıl sürerdi
https://www.*/images/editor/default/0001/98/16fd3718c5e0eb622457a15b4055a3f3c4b4a784.jpeg
Tarihin İlk Kara Delik Fotoğrafını Görmemizi Sağlayan Bilim İnsanı: Katie Bouman
https://cdn.*/media/cache/content_detail_v2/article/66531/kara-deliklere-dair-anlayisimizi-sonsuza-kadar-degistiren-kadin-katie-bouman-1554964637.jpeg
Tarihte ilk defa gerçek bir kara delik fotoğrafını görmemizi sağlayan Event Horizon Teleskobu’nun arkasındaki isim: Katie Bouman.
Kara delikler evrenin en büyük gizemleri arasında yer alıyor ve şimdiye kadar gördüğümüz kara delik görsellerinin aksine tahminleri değil gerçek bilgileri gösteriyor. Bu tarihi an, uzay bilimlerinde yeni bir dönemin ve yeni çalışmaların ufku olacak.
Bu tarihi anın arkasında pek çok bilim insanının emeği olsa da bilim insanı Katie Bouman’ın özel bir yeri var. Farklı teleskopların kullanıldığı projede kullanılan algoritmayı yazan araştırmacı, gezegenimizin çeşitli noktalarındaki sekiz radyo teleskobunu kullanarak kara deliğin keşfinde önemli rol oynadı.
Kara delik fotoğrafı yayınlandığından beri sosyal medyada yapılan Sauron’un Gözü şakaları ve Albert Einstein’in teorilerini destekleyip desteklemediği tartışmaları devam ediyor. Bu arada insanlar genç kadın araştırmacıyı da göz ardı etmiyorlar.
Katie Bouman, MIT’den mezun oldu. Daha öğrenciyken bile bilgisayar programları yazan genç araştırmacı, hem görüntüyü oluşturan ekibe destek verdi hem de görüntünün doğruluğunu teyit eden ekibi yönetti.
Fotoğrafı çekilen kara deliğe ‘Powehi’ ismi verildi
Geçen hafta ilk kez fotoğraflanan kara delik, Hawaii’deki bir dil profesörü tarafından isimlendirildi.
Sekiz farklı radyo teleskoptan alınan verilerin kullanılmasıyla oluşturulan kara delik fotoğrafı, geçen çarşamba günü yayınlanmıştı.
AP’nin haberine göre Hawaii-Hilo Üniversitesi’nden profesör Larry Kimura, kozmik nesneyi ‘Powehi’ olarak adlandırdı. Gökbilimciler, sekiz teleskobun ikisinin Hawaii’de bulunmuş olması nedeniyle bu ismin kara deliğe verilmesini kabul etti.
Powehi ‘süslü dipsiz karanlık oluşum’ veya ‘sonsuz oluşumun süslü karanlık kaynağı’ anlamına geliyor. ‘Po’, ‘sonsuz yaratılıştaki derin karanlık kaynak’, ‘wehi’ ise ‘süslenmiş-bezenmiş’ anlamına geliyor. Powehi kelimesi, 18’inci yüzyıla tarihlenen ‘Hawaii yaratılış ilahisi’ Kumulipo’da geçiyor.
Kaynakça
Fotoğrafı Çekilen Dev Kara Delik Hakkında 8 Ürkütücü Gerçek
Kara Delik Fotoğrafının Arkasındaki Kadın: Katie Bouman
Fotoğrafı çekilen kara deliğe 'Powehi' ismi verildi - Diken